Bugünkü yetişkinlerin birçoğu, ilkokul döneminden şu cümleyi hatırlayacaktır: “Türkiye, bir tarım ülkesidir”. Neredeyse 90’lara kadar müfredata bile girmiş olan bu cümle Türkiye’nin üretim ekonomisine çok net bir örnektir.

Tarımsal üretim amacı doğrultusunda Türkiye’nin günden güne artan nüfusunu uzun yıllar dengeli ve sürekli olarak beslemiş ve bu iddianın altının sağlam temeller üzerine kurulduğunu kanıtlamıştır.

Ancak gelişen kentleşme ve sanayileşme özellikle son 50 yılda tarım alanlarını tehdit etmiş ve yeni tarım alanlarının oluşmasına izin vermemiştir. 2018 TÜİK verilerine göre  37 bin 817 hektar tarım alanı bulunan Türkiye’de son 16 yılda neredeyse Belçika’nın yüzölçümü kadar tarım alanı kaybı olmuştur. Bu gerçek maalesef Türkiye’nin üretim ekonomisini direkt etkilemiş, tarım ülkesi olma iddiasını sekteye uğratmıştır. Tarım alanlarının yeniden genişlemeyeceği göz önüne alınırsa birim alandan en kaliteli ürünle en fazla verimi almanın yollarını aramak en önemli zorunluluğumuz haline gelmiştir.

Tarım alanlarını verimli kullanmanın en önemli kuralı ise kuşkusuz veriye dayalı yöntemler, teknolojinin faydaları ve bilinçli bir çiftçi stratejisidir. Bugün tohumun, gübrenin, ilacın, kullanılan mekanizasyonun, sulamanın çiftçiye getirdiği ekonomik yük düşünüldüğünde bunları en doğru şekilde organize etmek ve finansal okuryazarlık bilgilerini doğru kullanmak gerekir.

Bunun yanı sıra tarımın, herhangi bir sanayi kolu gibi paranın hızla dönmediği, kar marjlarının çok da yüksek olmadığı bir sektör olduğu düşünülürse verim gittikçe daha da büyük bir önem kazanmaktadır. Maliyetleri en aza indirip bol ve kaliteli ürün almanın yollarını ararken çiftçinin dikkat etmesi gereken noktalardan biri de bilinçli gübre kullanımıdır.

Gübre gereğinden fazla ya da az kullanıldığında ürünün az ve kalitesiz olmasını sağlayabileceği gibi ekonomik anlamda da çiftçiye gereksiz zarara uğratacaktır. Dengeli ve zamanında gübreleme yapmanın en doğru yolu ise toprak analizi ile ihtiyaçları belirleyip ona göre hareket etmektir.

Bitkinin gübrelenmesi aslında çok basit bir şekilde bitkinin gelişimi için ihtiyaç duyduğu besin maddesinden toprağa yarayan besin maddelerini çıkarıp aradaki farkı dışarıdan karşılamaya denir. Oldukça basit bir işlem olsa da yararları ve sonuçları açısından büyük önem arz eder.

Ancak toprak durağan bir yapıya sahip değildir. Sürekli dinamik bir yapıda olan toprağa bakarak bitkinin gelişme durumunu önceden tahmin edemeyiz. Bunun yanı sıra topraktaki mevcut besin maddelerinin miktarını ve yetiştirilecek ürüne ne fayda sağlayacağını belirlemek gerekir.

Bu bilgi uygulanacak gübrenin cins ve miktarını belirlemenin yanı sıra topraktaki beslenme bozukluklarının kaynağını da saptamamızı sağlar. Tarımda kullanılan toprak analizleri sayesinde tuzlu, sodyumlu alanları teşhis ve ıslah edebilir, yetiştirilecek bitkiyi buna göre belirleyebilir, drenaj sorunlarını çözebiliriz.

Toprak analizleri zaman içerisinde dijital teknolojilerle buluştuğundan bugün bu alanda son derece profesyonel ürünlerle karşılaşıyoruz. Dijital toprak analizi cihazları topraktaki NPK dahil bünye, pH, organik madde, azot, fosfor, potasyum, kil, katyon değişim kapasitesi, toprak sıcaklığı gibi 9 farklı değerin ölçümünü sağlar. Bu sayede son derece hızlı bir şekilde toprağın DNA’sı ortaya çıkarılarak toprağın ihtiyaç duyduğu gübrenin cins ve miktarı en doğru şekilde belirlenir.

Dijital toprak analiz cihazları, ekimin yapılacağı alandan alınan numune toprağın taranmasının ardından elde ettiği verileri mobil uygulaması sayesinde hafızasına alır, daha sonra birçok algoritmaya sahip bilgi bankasında değerlendirilerek sadece birkaç dakika içerisinde sonuçları bir rapora dönüştürür.

Bugün 1000 Çiftçi 1000 Bereket Programı kapsamında da kullanılan dijital toprak analizi cihazları daha önceden laboratuvar ortamlarında gerçekleştirilen yüksek maliyetli analizlerden çok daha güvenilir sonuçlar elde eder. Pratik kullanımı sayesinde de hem ziraat mühendisleri hem de çiftçiler için de büyük kolaylık sağlar. Kalibrasyon ihtiyacı olmadan tüm toprak tiplerinde analiz yapabiliyor olması da avantajlarından bir diğeridir.

Bilinçli tarım yapabilmek, kaliteli ve bol ürün alabilmek için dengeli gübreleme olmazsa olmazlardandır. Doğru gübre cinsini uygun miktarda kullanmak için de toprağın biyolojik ve fiziksel yapısını tanımak gerekir. Dijital toprak analiz cihazları sayesinde bu mümkün kılınırken diğer yandan da alınacak verim arttırılır ve sürekli hale getirilir.