Dr. Nihat Mıdıkoğlu: Karık usulü sulamalarda, çiftçiler genelde ihtiyaç duyulan bütün gübreyi verdiklerini, daha sonra gübre vermediklerini söylüyorlar. Bitki boyu 40-50 cm’e geldiği zaman bütün azotlu gübreyi kullanıyorlar, daha sonra traktörün içine giremediklerini söyleyerek kullanmıyorlar. Ayçiçeğinde tablo oluşumundan önceki 15-20 gün ve tablodan sonraki 15-20 gün çok önemli. Bu dönemde bitkinin gübre ve su ihtiyacının çok iyi yönetilmesi gerekiyor. Burada aksaklık söz konusu olursa strese bağlı olarak verim düşer. Dolayısıyla bu dönemde ayçiçeği karık usulü sulanıyorsa, buraya 500 kg ila 1 tonluk bir tank konulabilir. Dekara vermek istediğiniz gübreyi hesaplayıp, bu miktarı tankta eritirsiniz. Çeşme, şırlama usulüyle verilebilir.

Çiftçinin böyle imkanları yok ise, bu gübreyi bir kerede vermek yerine, son karık açmadan 20 gün önce ikiye bölerek, iki ayrı dönemde verebilir. Azotlu gübreleri bölerek vermekte fayda vardır. Özellikle ayçiçeğinde potasyum olmazsa olmazıdır. Dünyada en çok ayçiçeği yetişen yer Rusya’dır. Rusya’da çernezyom toprakları vardır ve kırmızı toprak potasyumca zengindir. Dolayısıyla Rusya’da ayçiçeği gübrelenmez. Taban gübresi olarak potasyum verilir. Üst gübre olarak da baş olumundan 20 gün öncesi ve baş olumdan 20 gün sonrasında, potasyum gübresi su ile beraber verilir.

Dr. Nihat Mıdıkoğlu: 5.0 6 kilogram fosfor yetmez, burada dekar başına beklenen verim önemlidir. Siz 200-250 kilogram yani 50 kg/da verim artırmanız için, yarım kilo saf elementi artırmanız gerekiyor.

Dr. Nihat Mıdıkoğlu: Ayçiçeğinin kökünün salgıladığı salgı ile canavar otunun tohumu uyanır. Çimlenir ve püstülünü uzatarak ayçiçek köküne sokar. 30-50 gün arası oradan beslenir. 30-50 gün sonra kendisini toprak yüzeyine çıkarır. Mor, kırmızı veya pembeye yakın çiçekler açar. Bir canavar otu 5 bin ila 100 bin tohum bırakır. Bu toprakta en az 10-15 yıl kendini muhafaza eder, canlılığını korur. Canavar otu olan arazilerde ekim nöbetine gidilmesi gerekiyor. Arpa, buğday, yulaf, çavdar, mısır ekilmesi gerekir. Çünkü bunlar canavar otuna karşı dayanıklıdır.

Ayçiçeği bitkisi canavar otunun konukçusudur. Mücadele edilmediğinde yüzde 60-70’e varan verim düşüklüğüne sebep olabilir. Canavar otu bulunan tarlaya ayçiçeği, domates ve patates gibi ürünler ekilmemelidir. Eğer ayçiçeği ekilecekse de imazamox adlı aktif maddelere dayanıklı ürünler ekilmelidir. Dolayısıyla 4-6 yapraklı dönemde imazamox aktif maddelerden kullanılabilir.

Dr. Nihat Mıdıkoğlu: Yıllık 700-800 mm yağış alan bölgelerde ayçiçeği sulamadan yetiştirilebilir. Bulunduğunuz bölge 400-450 mm yağış alıyorsa yine sulamaya gerek yoktur. Konya bölgesinden örnek verelim; meteorolojik verilere baktığınız zaman, nisan ile ekim ayları arasında dekar başına 100-150 mm yağış aldı, bu nedenle sulamaya ihtiyaç duyuldu. Haziran ila temmuz aylarında ne zaman yağış olacağını bilmiyoruz. Bu dönemde mutlaka baş oluşumundan önce bir defa sulama yapmakta fayda var. Yeterli suyunuz varsa, baş oluşumundan sonra sulamak da faydalı olur. Eğer su sıkıntısı yoksa, en az beş kez su vermek ideal olandır. Toprakta rutubet varken üst gübre atıp onu toprağa karıştırmanız gerekiyor. Ayçiçeği toprak sıcaklığı 8-10 dereceye ulaştığında ekilir. Bölgesel bazda değişkendir. Batı bölgesinde daha erken ekilir. İç Anadolu’da 15 Nisan’ı bulabilir. Doğuda ise daha geç olur. Üst gübreyi nisan ayı içerisinde verebilirsiniz.

Prof. Dr. Filiz Karaosmanoğlu: Tarımda su tüketimi ve yağışlara göre planlama mühimdir. İklim değişimi yağış zamanı ve anormalliklerine neden oluyor. Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğümüz, yakın, orta ve uzun vadede hava tahminleri yapmaktadır. Çoğu kez bir hafta önce ekmek veya ekmemek çok önemli olabilir. Yağışları hesaba katmalıyız. Çiftçimizin yanında Cargill’in Saha Ekibi var. Uzman desteği ve hava tahmini almak gerekli. Burada şu konuyu dikkate almamız gerektiğini de vurgulamak istiyorum. Tarım sadece iklim değişiminden etkilenmez. Tarımsal üretimin de iklim değişimine etkisi var. Çiftçimizin sebep olduğu bu etki tarlasında ilerleyen zamanda karşısına çıkar. Tarımda su temini sorunu mühim konudur.Bu nedenle kaynak verimli en iyi su-enerji-atık-teknoloji yönetimiyle sürdürülebilir tarım yapmalıyız.Üretimimizin su ayak izi düşük olmalıdır. Ülkemizin su fakiri olduğunu hiç unutmamalıyız.

Dr. Nihat  Mıdıkoğlu: Canavar otu ayçiçeğini çok sever. Tohumları toprağımızda 15 yıl kadar yaşayabilir. Bir tane canavar otu 5 bin ila 100 bin tohum bırakabilir. Ayçiçeği bitkisi ekildiğinde, nemi gördükten sonra ayçiçeğinin kökünden sinyaller alır ve çimlenir. Püstüllerini uzatıp, ayçiçeğinin köküne yapıştırır. 50 gün sonra toprak yüzüne çıkar. O zamana kadar ayçiçeğinin kökünden beslenir. Toprak yüzüne çıkıp çiçek açar. Daha sonra tohum bağlar ve tohumlarını döker.

Canavar otunun olduğu tarlalara en az 3-4 yıl ayçiçeği ekilmemesi gerekir. Onların yerine bu ota dayanıklı olan tahıllar, mısır, arpa, buğday, yulaf gibi ürünler ekilebilir. Diğer bir mücadele şekli kimyasal mücadeledir. Ayçiçeği 6-8 yapraklı döneme geldiğinde imazamox aktifi ilaçlar kullanılabilir. En önemlisi de ekim nöbeti yapmak gerekir. Kışın ise toprak çok derin sürülmelidir. Canavar otunun tohumları çok derine gömüldüğünde, toprak yüzüne çıkmakta zorlanır.

Dr. Nihat Mıdıkoğlu: Genelde Türkiye’de sıra araları 70 cm’dir ancak bu mesafe bitkinin çeşidine göre değişir. Eğer baş yapısı büyükse, geniş alana sahipse mesafeyi 30-35 cm’e kadar çıkarabilirsiniz. Ama baş yapısı ve yaprakları küçükse 28 cm’e kadar düşürebilirsiniz. Sulanabilir ayçiçeğinde bir tarım yapıyorsanız, dekara en az 5 bin 500-6 bin 500 civarında bitki olması gerekiyor. Buna göre sıra arası ve sıra üzerine mesafe yapmanız gerekiyor. Eğer kuru tarım yapıyorsanız, ayçiçeğinde daha düşük olması gerekiyor. Dekar başına 4 bin ila 5 bin bitki olması gerekiyor.